تک جدید دریچهای به دنیای بزرگ فناوری
محققان دانشگاه تارتو در استونی، با متصل کردن چند گوشی هوشمند قدیمی به یکدیگر و طراحی قاب و مدار اختصاصی، موفق به ساخت دیتاسنتری شدند که به خوبی در زیر آب کار می‌کند. با این روش خلاقانه، بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی بازیافتی می‌توانند دوباره مورد استفاده قرار بگیرند.
گوشی‌های قدیمی، هسته سیستم پردازش جدید
ماجرا از آنجا شروع شد که پژوهشگران دانشگاه تارتو به دنبال راهی عملی و پایدار برای کاهش زباله‌های الکترونیکی بودند. با وجود اینکه بهترین راه برای کاهش این زباله‌ها، استفاده طولانی‌تر از موبایل‌هاست، اما عمر کوتاه موبایل‌ها، مدگرایی و پشتیبانی محدود سازندگان باعث می‌شود که بسیاری از گوشی‌های هوشمند حتی پیش از این که استفاده شوند، کنار گذاشته شوند.
حالا این پژوهشگران تصمیم گرفتند به‌جای بازیافت یا انبار کردن این دستگاه‌ها، از آن‌ها برای کارهای پردازشی در یک سیستم جمع‌آوری و تحلیل داده استفاده کنند. آن‌ها چهار گوشی قدیمی را بدون باتری در یک قاب 3 بعدی چاپ شده نصب کردند و مدارهای خاصی طراحی کردند تا بتوانند برق مورد نیاز این گوشی‌ها را بدون باتری تامین کنند. علت حذف باتری جلوگیری از نشت یا آلودگی در سیستم بود.
این سخت افزار ساده که هم قابل جایگزینی و هم قابل تعمیر است، عملا تبدیل به یک دیتاسنتر کوچک شد که می‌تواند در محیط‌های سخت مانند زیر آب یا فضاهای شهری مستقر شود و بدون نیاز به دخالت انسان، داده‌ها را به صورت محلی پردازش کند.
اولین آزمایش عملی این سامانه در زیر آب انجام شد، تیم تحقیقاتی گوشی‌های آماده شده را داخل محفظه‌ای مقاوم قرار دادند و آن را زیر آب مستقر کردند، هدف این بود که سامانه‌ای که ساخته بودند بتواند بدون نیاز به حضور غواص یا اپراتور، داده‌های محیط زیست زیر آب را جمع آوری و پردازش کند. این سیستم با کمک نرم افزار اختصاصی و حسگرهای خارجی متصل به موبایل‌ها توانست روند پایش حیات دریایی که تا امروز نیاز به حضور فیزیکی انسان داشت را کاملا خودکار کند.
با این راهکار خلاقانه، گوشی‌های قدیمی می‌توانند تبدیل به ابزارهای مناسبی برای تحقیق و پایش هوشمند برای محیط‌های اطراف شوند.
کاربردهای آینده
با وجود اینکه این دیتاسنتر برای اولین بار در زیر آب استفاده شد، اما پژوهشگران می‌گویند که این دیتاسنترهای کوچک می‌توانند در محیط‌های زیادی به کار گرفته شوند. به عنوان مثال، نصب این سیستم‌های پردازشی در ایستگاه‌های اتوبوس می‌تواند برای شمارش لحظه‌ای مسافران استفاده شود تا مسیرهای حمل و نقل عمومی بهینه سازی شوند و برای مسیرهایی که مسافر بیشتری دارند، اتوبوس‌های بیشتری استفاده شود.
در همین رابطه بخوانید:
– هک تمیز با هوش مصنوعی؛ ChatGPT قفل تبلت قدیمی پاناسونیک را شکست
همچنین، پژوهشگران معتقدند که می‌توان از این گوشی‌ها به عنوان پایگاه جمع آوری داده در محیط‌های صنعتی، کشاورزی و حتی مناطق دور افتاده استفاده کرد. مناطقی که نصب تجهیزات، کار پر هزینه و سخت‌تری است. در واقع کاربرد اصلی این سیستم برای پردازش لبه‌ای یا همان Edge Computing است، معمولا زمانی که دستگاه‌ها اطلاعات جدیدی ثبت می‌کنند، اطلاعات به سرور مرکزی ارسال می‌شوند تا سرور آن‌ها را پردازش کند، اما با کمک این دیتاسنترهای کوچک، پردازش در همان محل انجام می‌شود که بسیار سریع‌تر و امن‌تر است و بهتر اینکه انرژی و هزینه کمتری مصرف می‌کند و نیازی به اینترنت هم نیست.
حالا اگر این طرح از مرحله نمونه اولیه به نسخه قابل تولید برسد، می‌تواند جان تازه‌ای به میلیون‌ها گوشی قدیمی و بدون استفاده بدهد. گوشی‌هایی که تا دیروز یک دغدغه برای آلوده شدن محیط زیست بودند حالا می‌توانند بخشی از زیرساخت فناوری‌های جدید باشند.
