تک جدید دریچه‌ای به دنیای بزرگ فناوری
شرکت آمریکایی Star Catcher Industries با ثبت رکوردی تازه در انتقال بی‌سیم برق از فضا، نقطه عطف جدیدی در فناوری انرژی خورشیدی فضایی رقم زده است.
به گزارش سرویس علمی تک‌ناک، این شرکت توانسته است با استفاده از فناوری اختصاصی Star Catcher Network، مقدار 1.1 کیلووات انرژی را در جریان آزمایش‌های اخیر خود در مرکز فضایی کندی ناسا در فلوریدا منتقل کند. این موفقیت، رکورد پیشین DARPA را که در ژوئن 2025 با انتقال 800 وات ثبت شده بود، پشت سر گذاشت و توجه جامعه علمی و صنعت هوافضا را به خود جلب کرد.
ایده تولید انرژی خورشیدی در فضا و انتقال آن به زمین، نخستین بار در سال 1968 توسط Peter Glaser، دانشمند آمریکایی اهل چکسلواکی مطرح شد. او پیشنهاد داده بود که آرایه‌های عظیم جمع‌آوری نور خورشید در مدار زمین نصب و انرژی به‌دست‌آمده از طریق امواج مایکروویو به ایستگاه‌های زمینی ارسال شود. این روش مزیتی مهم دارد: برخلاف نیروگاه‌های خورشیدی زمینی، شرایط آب‌وهوایی، تغییر روز و شب و آلودگی هوا، تأثیری بر عملکرد آن ندارند. ماهواره‌های خورشیدی می‌توانند به گونه‌ای در مدار قرار گیرند که دائماً رو به خورشید باشند و در نتیجه انرژی پایدار و ۲۴ ساعته تولید کنند.
بیشتر بخوانید: انرژی خورشیدی فضایی؛ از رویاپردازی تا واقعیت
در سال‌های اخیر با تلاش کشورهای مختلف برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، پژوهش‌های مرتبط با انرژی خورشیدی فضایی سرعت گرفته است. چین آزمایش‌هایی با برج‌های عظیم دریافت‌کننده انجام داده است و DARPA نیز پروژه‌های مهمی در این زمینه پیش می‌برد. اکنون شرکت Star Catcher با استفاده از رویکردی متفاوت، توانسته است ظرفیت‌های تازه‌ای را نمایش دهد. این شرکت به‌جای تولید امواج مایکروویو، از مجموعه پنل‌های خورشیدی برای تأمین انرژی یک لیزر چندطیفی بسیار متمرکز استفاده می‌کند. سپس این لیزر، پرتو نوری قدرتمندی را به سمت یک آرایه خورشیدی دیگر ارسال می‌کند تا انرژی آن جذب شود.
به گفته این شرکت، فناوری جدید ابتدا برای شارژ کردن ماهواره‌های دیگر در مدار به‌کار گرفته می‌شود؛ روشی که می‌تواند نیاز ماهواره‌ها به پنل‌های بزرگ خورشیدی یا تغییرات سخت‌افزاری پرهزینه را کاهش دهد. همچنین این فناوری می‌تواند در آینده برای تأمین انرژی دیتاسنترهای مداری، کارخانه‌های تولیدی مستقر در مدار و حتی انتقال بی‌سیم برق از فضا به زمین مورد استفاده قرار گیرد.
شرکت Star Catcher در توضیح این فناوری تأکید کرد: «شبکه Star Catcher در مدار، نور خورشید را جمع‌آوری و متمرکز می‌کند، طول موج آن را برای پنل‌های خورشیدی فضاپیماها بهینه می‌سازد و آن را به‌صورت بی‌سیم به ماهواره‌های مشتری منتقل می‌کند؛ به‌طوری که این ماهواره‌ها بدون نیاز به تغییرات ساختاری، دو تا ده برابر بیشتر انرژی تولید می‌کنند.» آزمایش اخیر شرکت با استفاده از چندین نوع پنل خورشیدی انجام شد. هرچند این آزمایش روی زمین اجرا شد، شرکت Star Catcher قصد دارد سال آینده نسخه آزمایشی مداری آن را عملیاتی کند.
بیشتر بخوانید: پروژه انرژی خورشیدی فضایی Caltech آماده پرتاب به فضا است
اندرو راش مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار شرکت، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این دستاورد نشان می‌دهد که مسیر بهره‌گیری واقعی از انرژی خورشیدی فضایی دیگر صرفاً یک ایده نیست، بلکه فناوری آن به مرحله بلوغ رسیده است. نتایج امروز ثابت می‌کند که ما در مسیر ساخت یک شبکه برق مداری مقاوم و قابل اعتماد قرار داریم.»
این پیشرفت، چشم‌انداز انرژی خورشیدی را وارد مرحله‌ای نو می‌کند؛ مرحله‌ای که در آن تولید برق پاک، پایدار و نامحدود از فضا، بیش از هر زمان دیگری به واقعیت نزدیک شده است.
